رشته داروسازی یکی از شاخههای مهم علوم پزشکی است که به مطالعه داروها، نحوه عملکرد آنها در بدن، و ارائه خدمات دارویی به بیماران میپردازد. این رشته با سلامت انسان و نجات جان افراد در ارتباط مستقیم بوده و از جایگاه ویژهای در نظام سلامت هر کشور برخوردار است.
مدت تحصیل: 6 سال (شامل دروس تئوری و عملی)
دوره طرح: 2 سال خدمت در داروخانهها یا مراکز درمانی
بهترین دبیرستان روشنگران با سابقهی درخشان در زمینه آموزش، هرساله شاهد درخشش دانشآموزان خود در کنکور سراسری، خصوصاً در رشتهی پرطرفدار داروسازی، بوده است.
فهرست مطالب [نمایش]
جایگاه و اهمیت رشته داروسازی
اهداف رشته داروسازی
رشته داروسازی برای چه کسانی مناسب است؟
وظایف یک داروساز
گرایشهای تخصصی رشته داروسازی
- 1. شیمی دارویی (Pharmaceutical Chemistry)
- 2. فارماکوگنوزی (Pharmacognosy)
- 3. سمشناسی (Toxicology)
- 4. داروشناسی (Pharmacology)
- 5. فارماسیوتیکس (Pharmaceutics)
- 6. داروسازی بالینی (Clinical Pharmacy)
- 7. بیوتکنولوژی دارویی (Pharmaceutical Biotechnology)
- 8. داروسازی هستهای (Nuclear Pharmacy)
- 9. اقتصاد و مدیریت دارو (Pharmaceutical Administration)
- 10. نانوفناوری دارویی (Pharmaceutical Nanotechnology)
- 11. کنترل کیفیت دارو (Control of Pharmaceuticals)
- 12. داروسازی سنتی
- 1. شیمی دارویی (Pharmaceutical Chemistry)
شرایط ادامه تحصیل در رشته داروسازی
جمعبندی
جایگاه و اهمیت رشته داروسازی
رشته داروسازی در تقاطع دانش پزشکی و شیمی قرار میگیرد و نقشی حیاتی در سلامت جامعه ایفا میکند. این رشته با درک عمیق از عملکرد بدن انسان و برهمکنشهای مولکولی، به کشف و توسعه درمانهای نوین میپردازد.
تصور نادرست: بسیاری از مردم تصور میکنند که داروساز فقط در داروخانه کار میکند. اما این رشته شامل فرصتهای شغلی متنوعی است که در ادامه بررسی میکنیم.
برای مشاهده رتبه های زیر 1000 روشنگران بر روی لینک کلیک کنید.
اهداف رشته داروسازی
اطلاعرسانی درباره داروها: ارائه اطلاعات به بیماران در مورد مصرف صحیح، عوارض جانبی و تداخلات دارویی.
شناخت کامل داروها: تحلیل ویژگیهای شیمیایی و دارویی و مشاوره به پزشکان در تجویز صحیح.
راهنمایی بیماران و پزشکان: مشاوره در مورد زمان مصرف، شرایط نگهداری و انتخاب داروها.
کاهش وابستگی به واردات دارو: تربیت متخصصان برای تولید داخلی داروها و تحقیقات علمی.
صادرات دارو و ارتقای جایگاه علمی: ایجاد فرصت برای صادرات و همکاریهای بینالمللی.
تحقیقات علمی و آموزشی: پژوهش در زمینه کشف داروهای جدید و بررسی اثربخشی آنها.
فرصتهای شغلی متنوع: از تولید محصولات آرایشی تا کنترل کیفیت داروها و تحقیقات صنعتی.
برای مشاهده نتایج المپیاد و مسابقات علمی روشنگران بر روی لینک کلیک کنید.
رشته داروسازی برای چه کسانی مناسب است؟
اگر ویژگیهای زیر را دارید، داروسازی میتواند انتخاب مناسبی برای شما باشد:
- علاقه به علوم پایه: شیمی، زیستشناسی و فیزیک
- توانایی حفظ حجم زیادی از اطلاعات: نام داروها، عوارض جانبی و تداخلات
- دقت و تمرکز بالا: اشتباهات کوچک میتوانند عواقب جبرانناپذیری داشته باشند
- مهارت حل مسئله: تحلیل مشکلات دارویی بیماران و ارائه راهحل مناسب
- صبر و پشتکار: مدتزمان طولانی تحصیل و ورود به بازار کار
- مهارت ارتباطی قوی: تعامل مؤثر با بیماران و پزشکان
وظایف یک داروساز
پذیرش نسخه و ارائه دارو در داروخانهها
مشاوره به بیماران درباره مصرف دارو
نظارت بر کارکنان داروخانه
بررسی موجودی داروها و سفارش آنها
انجام تحقیقات برای کشف و تولید دارو
کنترل کیفیت داروها در سازمانهای دولتی
گرایشهای تخصصی رشته داروسازی
پس از دکترای عمومی داروسازی (6 سال)، فارغالتحصیلان میتوانند در یکی از گرایشهای تخصصی ادامه تحصیل دهند:
دورههای تخصصی داروسازی شامل 40 واحد درسی بوده و به طور متوسط 3 تا 4 سال به طول میانجامد. داوطلبان جهت ورود به این دورهها، باید در دروسی همچون فارماسیوتیکس، داروسازی بالینی، فارماکوگنوزی، شیمی دارویی، داروشناسی، سمشناسی و همچنین آزمون استعداد تحصیلی نمره قبولی را کسب کنند.
1. شیمی دارویی (Pharmaceutical Chemistry) 
شیمی دارویی، یکی از گرایشهای تخصصی جذاب در رشته داروسازی، دروازهای به سوی دنیای شگفتانگیز ساخت دارو میگشاید. دانشجویان این رشته با غوطهور شدن در دنیای شیمی و به ویژه شیمی آلی، درک عمیقی از ساختار مولکولی داروها به دست میآورند. این متخصصانِ آینده، با علم به عملکرد پیچیده بدن انسان، گامی فراتر مینهند و با ظرافت تمام، داروهایی را طراحی میکنند که به طور موثری با بیماریها مبارزه میکنند. آشنایی با ابزارهای پیشرفته آزمایشگاهی و دستگاههای آنالیز دارو، از جمله مهارتهای کلیدی است که در طول دوران تحصیل به این دانشجویان فرهیخته منتقل میشود.
2. فارماکوگنوزی (Pharmacognosy) 
فارماکوگنوزی، یکی از شاخههای تخصصی جذاب در علم داروسازی، به مطالعه مواد دارویی با منشاء طبیعی، به ویژه گیاهان دارویی، میپردازد. هدف این رشته، تربیت متخصصانی کارآمد و آگاه در این زمینه است. در دورههای آموزشی و پژوهشی فارماکوگنوزی، دانشجویان با گیاهان دارویی موجود در کشور و شرایط خاص لازم برای پرورش گونههای مختلف آشنا میشوند.علاوه بر این، فارماکوگنوزی، دانش استخراج و شناسایی مواد مؤثر موجود در گیاهان را به دانشجویان میآموزد. این دانش، نقش کلیدی در توسعه داروهای جدید و موثر از منابع طبیعی ایفا میکند.
3. سمشناسی (Toxicology) 
دانشجویان در دوره سمشناسی با شناخت اثرات مضر مواد شیمیایی و داروها بر بدن انسان، اثرات و راههای پیشگیری از مسمومیت ناشی از مواد شیمیایی غیر دارویی آشنا میشوند.
هدف این دوره ارتقای دانش و مهارت دانشجویان در زمینه شناسایی، ارزیابی و مدیریت موارد مسمومیت با این نوع ترکیبات است.
4. داروشناسی (Pharmacology) 
بررسی نحوه عملکرد داروها و تأثیر آنها بر بدن. فارماکولوژی، دانش مطالعهی اثرات داروها بر روی موجودات زنده، به ویژه انسان را شامل میشود. در این رشته، دانشجویان به بررسی چگونگی عملکرد داروها در بدن، مکانیسم اثر آنها بر سلولها و اندامها، و همچنین عوارض جانبی و تداخلات احتمالی داروها میپردازند. فارماکولوژیستها از دانش بالایی در مورد داروهای مختلف، از جمله مکانیسم اثر، دوز مصرفی، عوارض جانبی، و تداخلات دارویی برخوردارند.
5. فارماسیوتیکس (Pharmaceutics) 
مطالعه فرمولاسیون و روشهای تولید داروها. فارماسیوتیکس، یکی از شاخههای تخصصی علم داروسازی، به بررسی فرآیند تبدیل مواد دارویی به اشکال دارویی مناسب برای بدن انسان میپردازد. در این رشته، دانشجویان با اصول علمی و عملی مرتبط با طراحی، ساخت و فرمولاسیون داروها آشنا میشوند تا بتوانند داروهایی را تولید کنند که به طور مؤثر و ایمن در بدن انسان عمل کنند.
6. داروسازی بالینی (Clinical Pharmacy) 
ارائه خدمات دارویی در بیمارستانها و مراکز درمانی. تربیت داروسازانی است که با گذراندن دوره دو ساله در محیط بیمارستانها، دانش و مهارتهای لازم را در زمینههای مرتبط با پزشکی کسب کنند و به عنوان مشاوران تخصصی در کنار پزشکان و سایر اعضای تیم درمان ایفای نقش نمایند.
7. بیوتکنولوژی دارویی (Pharmaceutical Biotechnology) 
کاربرد بیوتکنولوژی در تولید داروها. از جمله دورههای تخصصی برجسته در کشور، با هدف تربیت متخصصانی توانمند در زمینه کاربرد علوم سلولی-مولکولی، میکروبیولوژی و ژنتیک برای ساخت و تولید انبوه مواد موثره دارویی طراحی شده است.
8. داروسازی هستهای (Nuclear Pharmacy) 
بررسی رادیوایزوتوپها و کاربرد آنها در درمان.
دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در همکاری با سازمان انرژی اتمی، اقدام به ارائه برنامه آموزشی دوره دکتری تخصصی داروسازی هستهای یا رادیوفارماسی به دانشجویان علاقهمند به این حوزه مینماید.
9. اقتصاد و مدیریت دارو (Pharmaceutical Administration) 
تحلیل جنبههای اقتصادی و مدیریتی داروها. رشته کارشناسی ارشد داروسازی بالینی با همکاری و ابتکار اساتید برجسته دانشکده داروسازی شهید بهشتی بنیانگذاری شده است. ارائه این رشته ارزشمند بر عهده دو دانشکده معتبر داروسازی شهید بهشتی و تهران میباشد.
10. نانوفناوری دارویی (Pharmaceutical Nanotechnology) 
کاربرد نانوذرات در تولید و ارائه داروها. رشته نانوفناوری دارویی با هدف تربیت متخصصینی مجرب و کارآمد در حوزه ی کاربرد نانوفناوری در علوم پزشکی و دارویی طراحی شده است. در این رشته، دانشجویان با مفاهیم بنیادی و پیشرفته ی زیستشناسی سلولی و مولکولی، نانوبیومواد و سایر زمینههای مرتبط آشنا میشوند. این دانش بستر لازم برای تسلط بر طراحی، ساخت، و کاربرد سیستمهای نانومقیاس در جهت تشخیص، درمان، و پیشگیری از بیماریها را فراهم میکند.
11. کنترل کیفیت دارو (Control of Pharmaceuticals) 
بررسی خلوص، ایمنی و کیفیت داروها.
فارغ التحصیلان این رشته با طی کردن دورههای آموزشی زیر، دانش و مهارت لازم برای انجام وظایف خود در بخشهای مختلف کنترل کیفیت را کسب میکنند:
- کنترل میکروبی داروها: اصول و روشهای کنترل میکروبی داروها و فرآوردههای دارویی
- کنترل کیفیت زیست داروها: کنترل کیفیت انواع مختلف زیست داروها
- ایمنی دارو: ایمنی دارو و روشهای ارزیابی آن
- کنترل فیزیکی و شیمیایی پیشرفته مواد: روشهای پیشرفته کنترل فیزیکی و شیمیایی مواد و فرآوردههای دارویی
- کنترل فرآوردههای دارویی: کنترل کیفیت انواع مختلف فرآوردههای دارویی
- طراحی و معتبرسازی روشها: طراحی و معتبرسازی روشهای آنالیز برای کنترل کیفیت مواد و فرآوردههای دارویی
- طراحی تجهیزات آنالیز: تجهیزات آنالیز مورد استفاده در آزمایشگاههای کنترل کیفیت
کینتیک شیمیایی: مفاهیم مربوط به کینتیک شیمیایی و کاربرد آن در کنترل کیفیت مواد و فرآوردههای دارویی
12. داروسازی سنتی 
شناخت داروهای گیاهی و طب سنتی.
انتخاب گرایش مناسب، تا حد زیادی به علایق، استعداد و اهداف شغلی فارغالتحصیلان رشته داروسازی بستگی دارد. هر کدام از این گرایشها، فرصتهای شغلی و زمینههای فعالیت منحصر به فرد خود را دارند، با شناخت دقیق هر یک از این تخصصها، دانشجویان میتوانند مسیر آینده شغلی خود را به درستی ترسیم کرده و به اهداف خود در عرصه علوم دارویی دست پیدا کنند.
برای مشاهده رتبه های زیر 100 روشنگران بر روی لینک مربوط کلیک کنید.
شرایط ادامه تحصیل در رشته داروسازی
دکتری تخصصی (PhD): پذیرش در این مقطع نیازمند قبولی در آزمون جامع و گذراندن دورههای پژوهشی پیشرفته است.
آزمون تخصصی: برای ورود به گرایشهای تخصصی، داوطلبان باید در آزمون سراسری شرکت کنند و نمره قبولی کسب نمایند.
جمعبندی
رشته داروسازی از جمله رشتههای پرطرفدار و با آینده شغلی مناسب در علوم تجربی است. داوطلبان این رشته باید از علاقه و پشتکار کافی برخوردار باشند و در دروس پایه به خصوص شیمی و زیستشناسی قوی باشند.
دبیرستان روشنگران، با سابقه درخشان در آموزش، هرساله دانشآموزان موفقی را در کنکور سراسری و المپیادهای علمی پرورش میدهد. تعداد قابل توجهی از دانشآموزان این مرکز موفق به کسب رتبههای برتر کنکور سراسری و قبولی در دانشگاههای علوم پزشکی تاپ کشور شدهاند.