یکی از شاخه‌های پزشکی، رشته دندانپزشکی است. اسن رشته به تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری‌ها و مشکلات دهان، دندان‌ها می پردازد. موفقیت در رشته دندانپزشکی، مانند هر مسیر دیگری در قدم اول به علاقه نیاز دارد. در این مقاله بیشتر با انتخاب رشته دندانپزشکی و مسائل پیرامون آن می پردازیم با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
انتخاب رشته دندانپزشکی
دندانپزشکی، علمی تخصصی جهت حفظ سلامت دهان و دندان است. وظیفه یک دندانپزشک تشخیص و درمان بیماری های مربوط به دهان و دندان است.
کسانی که در این رشته تحصیل می کنند باید از نظر کارهای فیزیکی و عملی هم دارای مهارت های لازم باشند، چراکه آن ها باید تمام مباحثی که به صورت تئوری آموزش دیده اند، به صورت عملی انجام دهند. دندانپزشکی یک رشته سخت است با توجه به همین مسئله، داوطلبان سخت کوش، باهوش و توانا می توانند در آن موفق شده و پذیرفته شوند. معمولا رتبه های برتر کنکور دبیرستان روشنگران منطقه 3 گرایش به این رشته را زیاد دارند. و رتبه های تک و دو رقمی کنکور اغلب در این رشته دندانپزشکی و پزشکی وارد شده اند.
نکته دیگر در رابطه با رشته دندانپزشکی، این است که این رشته یکی از رشته هایی است که دارای طرح اجباری می باشد و فارغ‌التحصیلان باید طرح اجباری را بگذرانند. از معایب رشته دندانپزشکی می توان به وضعیت یکنواخت بدن در حین کار، کار طولانی مدت امکان روبرویی با بیماران مبتلا به بیماری‌های عفونی و ضرورت توجه به جزییات بهداشتی اشاره کرد. همچنین مزایای این رشته عبارتنداز:
مدت زمان تحصیلی کوتاه‌تر (بین 5 تا 6 سال) نسبت به پزشکی (بین 7 تا 8 سال)، درآمد بالا، امکان کار از سال‌های پایانی، امکان خود اشتغالی، امکان ایجاد شغل، نداشتن کشیک و شیفت شبانه در طول دوران تحصیل در دوره عمومی و تخصصی، جایگاه اجتماعی بالا، نیاز همیشگی جامعه به دندانپزشک، اشباع نبودن حرفه دندانپزشکی، تنوع در گرایش‌های تخصص، امکان فعالیت در سطح بین‌المللی.
شرایط تحصیل در رشته دندانپزشکی
به منظور ورود به این رشته و شرکت در کنکور تجربی، یکسان بودن رشته دیپلم شما با کنکور از سال ۱۴۰۳ به بعد از الزامات است. پذیرش و قبولی در رشته دندانپزشکی به صورت ناحیه‌ای و بومی صورت می گیرد. انتخاب رشته دندانپزشکی در حال حاضر، صرفا بر اساس کنکور سراسری صورت می گیرد و پذیرش بدون کنکور ندارد.
ظرفیت رشته دندانپزشکی
افزایش توجه به بهداشت و سلامت دهان و دندان، رشد جمعیت و تلاش برای افزایش تعداد دندانپزشک نسبت به جمعیت، ظرفیت رشته دندانپزشکی در سال ۱۴۰۲، به ۲۹۰ نفر افزایش پیدا کرده است و به ۲۲۱۵ نفر رسیده است. در صورتی که می‌خواهید بدانید رتبه لازم برای دندانپزشکی چند است کارنامه داوطلبان کنکور سال قبل را مطالعه کنید.
اما به طور کلی برای قبولی در دانشگاه‌هایی که این رشته را ارائه می دهند، رتبه های حداقل زیر 1000 تا 2000 در 3 منطقه کنکور و در سال های اخیر دبیرستان دخترانه روشنگران رتبه های برتر زیادی را در این رشته داشته است.
دوره های مختلف دندانپزشکی در دانشگاه
رشته دندان پزشکی متشکل از 2 دوره 2 و 4 ساله است. و در مجموع دانشجویان یک مسیر شش ساله را طی می کنند.
دوره علوم پایه دندانپزشکی
دو سال اول مختص دروس علوم پایه است در این 2سال، دانش عمومی و مرتبط دانشجویان را افزایش می یابد.
دوره تخصصی دندانپزشکی
پس از گذراندن دوره علوم پایه، دانشجویان با شرکت در آزمون جامع و در صورت کسب حد نصاب، وارد دوره 4ساله دروس اختصاصی و کارآموزی می‌شوند.
آزمون های دوره دندانپزشکی
دندانپزشکان در طول دوره تحصیلی، دو آزمون مهم را می گذارند:
آزمون جامع دندانپزشکی: پس از گذراندن دروس علوم پایه دندانپزشکی باید در آزمون جامع علوم پایه شرکت کنند و با به دست آوردن نمره قبولی، مجوز حضور در دوره تخصصی را دریافت کنند.
آزمون پیش کارورزی دندانپزشکی: پیش از دوره کارورزی نیز آزمونی به نام پیش کارورزی را دارند که لازم است حداقل با کسب نصف نمره وارد دوره کارورزی شوند.
طرح اجباری
بعد از تمام شدن دوره تحصیل دندانپزشکی و دفاع، لازم است فارغ‌التحصیلان دندانپزشکی ۱۸ ماه طرح اجباری را بگذرانند. محل گذراندن طرح دندانپزشکی برای هر شخص توسط وزارت بهداشت تعیین می گردد و با توجه به میزان محرومیت منطقه، حقوقی هم به دندانپزشک تعلق می‌گیرد.
رشته دندانپزشکی مناسب چه کسانی است؟
یکی از شاخه های پرطرفدار پزشکی، رشته دندانپزشکی است که در سطح عمومی شامل بررسی، تشخیص، پیشگیری و درمان مشکلات و بیماری های دهان و دندان می گردد و به مهارت و توانایی های فردی خاصی نیز نیاز دارد.
این رشته در پایه دکترای حرفه‌ای قرار دارد و زیرگروه ۱ رشته تجربی در کنکور سراسری است. اغلب رتبه های برتر کنکور تمایل دارند در این رشته تحصیل نمایند.
کار در این حوزه، همچون تمامی حرفه ها به ویژگی های شخصیتی و توانایی های خاص خود نیاز خواهد داشت که موجب موفقیت بیشتر شخص است.
از جمله این توانایی ها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- علاقه به پیشرفت و توانایی مطالعه منظم
- ذوق و سلیقه و حس زیبایی شناسی
- توانایی در حل مسئله و خلاقیت
- توجه به جزئیات
- صبر و تحمل
- توانایی جسمی و بدنی
- سرعت عمل
بازارکار و فرصت های شغلی دندانپزشک
دندانپزشکان در بیمارستان، کلینیک ها، درمانگاه ها و …. می تواند استخدام شوند. ولی بیشتر دندانپزشکان مطب شخصی دارند و به صورت مستقل کار می کنند. همچنین در صورت علاقه به مباحث علمی و آموزش، داشتن تخصص (Ph.D) و بورد تخصصی دندانپزشک می تواند در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی تدریس کنند.
مسائل و مشکلاتی در رشته دندانپزشکی
تعداد دندانپزشکان افزایش بی رویه ای داشته و کاهش فرصت شغلی برای تعداد زیادی از آن ها به خصوص در شهرهای بزرگ ایجاد شده است و در صورت رعایت نکردن مسایل بهداشتی در معرض بیماری های عفونی، ایدز و هپاتیت بودن قرار دارند.
امکان ابتلا به بیماری های جسمی همچون آرتروز گردن و مشکلات ستون فقرات و مشکلات چشمی به علت داشتن کار فیزیکی زیاد.
نداشتن پوشش بیمه ای خدمات دندانپزشکی برای بیماران که سبب کاهش مراجعه آن ها تنها در شرایط اضطراری شده است.
انتخاب رشته دندانپزشکی در سال های اخیر نسبت به جمعیت کشور افزایش زیادی داشته است. به اندازه ای که در شهرهای بزرگ این عدد به میزان استاندارد جهانی رسیده است. به عبارتی دیگر فرصت های شغلی برای دندانپزشک در این شهرها محدود است. بلعکس در شهرهای کوچک اینطور نبوده و بازارکار خوبی برای دندانپزشکان وجود دارد.
وضعیت استخدام دندانپزشک در برخی کشورهای جهان
- آمریکا: طبق پیش بینی ها میزان استخدام دندانپزشکان بین سال های 2010 تا 2020، رشد 21 درصدی خواهد داشت. این در حالیست که متوسط این رشد برای تمام مشاغل14 درصد می باشد.
- استرالیا: در بازه زمانی 5 سال گذشته میزان استخدام در شغل دندانپزشکی رشد 38.1 درصدی داشته و رشد بسیار زیادی در آینده برای این شغل پیش بینی می شود.
میزان درآمد شغل دندانپزشک
با توجه به محل و شرایط کار درآمد دندانپزشک متفاوت است. پزشکانی که در بخش دولتی فعالیت می کنند، طبق قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کنند. آن دسته از دندانپزشکانی که در کلینیک های خصوصی کار می کنند دارای درآمد بالاتری هستند. معمولا در کلینیک ها دندانپزشک یک حقوق ثابت دریافت می کند و به ازای هر بیمار هم درصدی به عنوان حق العمل می گیرند.
دندانپزشکانی که مستقل بوده و دارای مطب شخصی هستند، با توجه به برخی عوامل از همچون مهارت و تخصص، میزان فعالیت و …، درآمدهای مختلفی دارند. لازم به ذکر است که یک دندانپزشک خوب در مطب شخصی خود درآمد بالاتری نسبت به کار در بیمارستان ها و کلینیک های خصوصی دارد، کلاً اگر کیفیت کار دندانپزشکی خوب باشد می تواند بسیار پر درآمد باشد بخصوص در بخش های تخصصی داندانپزشکی.
در کنار موارد گفته شده باید توجه داشته باشید که هزینه تاسیس و راه اندازی مطب دندانپزشکی که شامل هزینه های خرید تجهیزات، وسایل و مواد دندانپزشکی به اضافه خرید یا اجاره مکانی مناسب برای مطب می باشد، نسبتا بالا است. ولی در صورت موفقیت و داشتن تعداد زیاد بیمار، این هزینه ها در کوتاه مدت جبران شده و به سوددهی می رسد.
درآمد دندانپزشک در بعضی از کشورهای جهان عبارتند از:
- آمریکا: متوسط درآمد سالانه این شغل در آمریکا 146.920 دلار (برای همه مشاغل33.840 دلار) در سال2010 و با توجه به آخرین آمارها در سال 2013، 143.150 دلار بوده است.
- استرالیا: متوسط درآمد سالانه در استرالیا 92.000 دلار (پیش از کسر مالیات) می باشد.
- انگلستان: متوسط درآمد سالانه دندانپزشکان مستقل در انگلستان بین91.000 تا 182.000 دلار می باشد.
سخن پایانی
یکی از دغدغه های تمامی افراد یک جامعه بهداشت دهان و دندان و بیماری‌های آن انتخاب رشته دندانپزشکی است. پس یکی از گزینه‌های هر دانش‌آموز کنکوری در رشته تجربی دندانپزشک شدن است. در این مقاله اطلاعات جامعی در رابطه با این شغل ارائه دادیم که بتوانید راه درستی را انتخاب کنید. در این مسیر برای کسب موفقیت و رسیدن به این شغل، انتخاب یک دبیرستان با برنامه و موفق همچون دبیرستان روشنگران می تواند بسیار تأثیر در موفقیت در این رشته داشته باشد.
